Co warto wiedzieć o standardzie VSME | Atmoterm

Pakiet Omnibus sporo namieszał na rynku, zwłaszcza jeśli chodzi o raportowanie ESG. Wiele przedsiębiorstw – szczególnie tych z sektora MŚP – zaczęło się zastanawiać, co tak naprawdę będzie wymagane i w jakim zakresie. Mimo tej niepewności jedno jest pewne: tematy związane ze zrównoważonym rozwojem i odpowiedzialnym prowadzeniem biznesu nie tracą na znaczeniu. Przeciwnie – coraz częściej są brane pod uwagę przez banki, inwestorów i dużych partnerów biznesowych. Dlatego w tym artykule przybliżam ideę dobrowolnego raportowania ESG i pokazuję, jak dzięki standardowi VSME możesz uporządkować dane, pokazać realne działania Twojego przedsiębiorstwa i przygotować się na nadchodzące zmiany.

VSME (ang. Voluntary Sustainability Reporting Standard for non-listed SMEs) to dobrowolny standard raportowania zrównoważonego rozwoju dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, których papiery wartościowe nie są notowane na giełdzie. Został opublikowany przez EFRAG 17 grudnia 2024 r.

Standard ten jest odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie rynku na wiarygodne dane ESG oraz potrzebę uproszczonego raportowania wśród MŚP, które nie podlegają obowiązkowi raportowania zgodnie z CSRD.

Zobacz pełen tekst standardu VSME.

Do kogo standard jest skierowany?

VSME obejmuje jednostki, których papiery wartościowe nie są notowane na giełdzie i są jednostkami mikro, małymi i średnimi. Przyporządkowanie przedsiębiorstwa do konkretnej grupy jest możliwe, gdy nie przekroczy ono dwóch z poniższych kryteriów:

Mikro jednostka:

• suma bilansowa: 450 000 EUR;
• przychody netto ze sprzedaży: 900 000 EUR oraz
• średnia liczba pracowników: 10.

Mała jednostka:

• suma bilansowa: 5 000 000 EUR;
• przychody netto ze sprzedaży: 10 000 000 EUR; oraz
• średnia liczba pracowników: 50.

Średnia jednostka:

• suma bilansowa: 25 000 000 EUR;
• przychody netto ze sprzedaży: 50 000 000 EUR; oraz
• średnia liczba pracowników: 250.

Tabela. Kryteria przypisania jednostki do określonej grupy

Dlaczego VSME jest ważny dla Twojego przedsiębiorstwa?

Wdrożenie VSME przynosi szereg korzyści:

• umożliwia monitorowanie działań z zakresu zrównoważonego rozwoju,
• ułatwia dostarczanie danych ESG do banków, inwestorów i dużych firm z łańcucha wartości,
• umożliwia budowanie przewagi konkurencyjnej,
• wspiera rozwój zrównoważonej gospodarki,
• poprawia zarządzanie w kwestiach zrównoważonego rozwoju, dotyczących wyzwań środowiskowych i społecznych.

Struktura standardu VSME – dwa moduły raportowe

Moduł podstawowy, przeznaczony dla wszystkich MŚP – szczególnie mikrojednostek.

Zawiera 11 obszarów ujawnień, którymi są:

• B1 – podstawa sporządzenia, w tym informacja jaki moduł został wybrany – podstawowy czy również kompleksowy; czy pominięto któreś z ujawnień; czy raport jest skonsolidowany; podstawowe informacje dot. liczby pracowników, obrotów przedsiębiorstwa, kodów NACE i certyfikatów potwierdzających jego zrównoważoną działalność.
• B2 – informacje nt. praktyk, polityk i przyszłych inicjatyw na rzecz przejścia na bardziej zrównoważoną gospodarkę.
• B3 – dane dotyczące zużycia energii oraz emisji z zakresu 1 i 2.
• B4 – dane dotyczące zanieczyszczeń powietrza, wód i gleby.
• B5 – dane z zakresu bioróżnorodności.
• B6 – informacje o wykorzystaniu i poborze wody.
• B7 – dane dotyczące gospodarki obiegu zamkniętego i gospodarowania odpadami.
• B8 – informacje nt. pracowników własnych.
• B9 – informacje dotyczące BHP.
• B10 – informacje dotyczące płac, różnic płacowych w zależności od płci, układów zbiorowych oraz czasu przeznaczonego na szkolenia pracowników.
• B11 – informacje nt. wyroków i grzywien w zakresie korupcji i przekupstwa.

Moduł kompleksowy, rozszerzenie dla bardziej zaawansowanych firm i wymagań partnerów biznesowych.

Zawiera 9 grup danych:

• C1 – informacje dotyczące strategii.
• C2 – opis praktyk, polityk i przyszłych inicjatyw w zakresie przejścia na zrównoważoną gospodarkę.
• C3 – cele z zakresu redukcji emisji (mogące obejmować także emisje z zakresu 3 śladu węglowego organizacji) i transformację klimatyczną.
• C4 – ryzyka klimatyczne, w tym ich opis, informacja nt. działań na rzecz adaptacji do zmian klimatu.
• C5 – informacje nt. cech pracowników własnych.
• C6 – informacje nt. polityk oraz procesów dotyczących praw człowieka.
• C7 – dane o incydentach związanych z łamaniem praw człowieka i działaniach podjętych by im zapobiec.
• C8 – informacje o przychodach z niektórych sektorów oraz wykluczenia z unijnych wskaźników referencyjnych.
• C9 – różnorodność płci w radach nadzorczych.

Kiedy należy opublikować raport VSME?

Raport sporządza się zwykle co roku, najczęściej równolegle ze sprawozdaniem finansowym.

Może on:

• funkcjonować jako osobny dokument,
• być częścią raportu z działalności,
• być udostępniany partnerom biznesowym lub publicznie.

Jakie korzyści wynikają z raportowania zgodnego z VSME dla przedsiębiorstw?

Rzetelne raportowanie danych ESG

VSME standaryzuje raportowanie, co zwiększa wiarygodność danych przekazywanych kontrahentom i klientom.

Poznanie obszarów do optymalizacji

Dzięki analizie danych potrzebnych do raportowania zgodnie ze standardem, można wskazać obszary wymagające usprawnienia, co pozwala na efektywniejsze zarządzanie działalnością, redukcję kosztów oraz minimalizację negatywnego wpływu na środowisko czy społeczeństwo.

Przewaga w przetargach i relacjach B2B

Raportowanie zgodne ze standardem może być przepustką do zachowania obecnych lub zdobycia nowych klientów.

Budowa fundamentów pod przyszłe obowiązki prawne

Twoje przedsiębiorstwo będzie gotowe, do wdrożenia przyszłych przepisów raportowych wynikających ze zmiany prawa.

Co dalej?

Choć VSME jest standardem dobrowolnym, Pakiet Omnibus z 2025 r. przewiduje, że duże firmy objęte CSRD będą mogły oczekiwać od MŚP danych zgodnych właśnie z tym standardem, wobec tego, jego stosowanie może decydować o dalszym losie w łańcuchu wartości. Dlatego warto przygotować się już dziś i wzmocnić swoją pozycję na rynku, tym samym zwiększając swoją wiarygodność oczach kontrahentów.