W ramach Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) został uruchomiony 24 stycznia 2018 r. rejestr podmiotów wprowadzających produkty i produkty w opakowaniach, a także podmiotów, które gospodarują odpadami. Rejestr Bazy danych odpadowych udostępniony jest na stronie www.bdo.mos.gov.pl. i jest pierwszym modułem BDO. Od 2020 r. udostępnione są kolejne moduły BDO: ewidencja odpadów, sprawozdawczość z zakresu produktów i odpadów oraz moduł integracyjny API BDO, dzięki któremu możliwe jest połączenie BDO z wewnętrznym systemem odpadowym.
Od 1 stycznia 2023 r. przewidywane były dalsze moduły BDO, za pomocą których m.in. podmioty miały sporządzać, za pośrednictwem indywidualnego konta w BDO, dokumenty potwierdzające recykling (m.in. DPR, EDPR) albo dokumenty potwierdzające inne niż recykling procesy odzysku, takich odpadów jak: opony, oleje oraz preparaty smarowe, opakowania, sprzęt elektryczny i elektroniczny; zaświadczenia o zebranych zużytych bateriach przenośnych lub zużytych akumulatorach przenośnych, zaświadczenia o przetworzonych zużytych bateriach czy zużytych akumulatorach. Niestety te plany przesunęły się w czasie. Zgodnie z art. 50 i 56 ustawy z dnia 15 grudnia 2022 r. o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r., w związku z sytuacją na rynku gazu, obowiązkowe sporządzanie poprzez Bazę danych o odpadach tych dokumentów oraz zaświadczeń będzie wymagane od 1 stycznia 2025 r. Natomiast do końca 2024 r. należy je sporządzać nadal w formie papierowej, na formularzach zgodnych z wzorami zawartymi w dotychczasowych rozporządzeniach. Szczegółowe informacje na temat zmian, jakie wniosła ustawa z dnia 15 grudnia 2022 r., znajdziesz w fiszce prawnej serwisu Ekowiedza.
Kto podlega opłacie rejestrowej i rocznej
Podczas wpisu do rejestru Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, podmiotom nadawany jest indywidualny numer rejestrowy, który musi być umieszczany na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością (np. na fakturach, paragonach) przez podmioty podlegające opłacie rejestrowej i rocznej. Według art. 57 ust. 1 ustawy o odpadach, opłacie rejestrowej i rocznej oraz obowiązkowi umieszczania numeru rejestrowego na dokumentach podlegają:
- producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań;
- wprowadzający baterie lub akumulatory;
- wprowadzający pojazdy typu M1, N1 i L2e;
- wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz autoryzowani przedstawiciele;
- wprowadzający na terytorium kraju oleje smarowe;
- wprowadzający na terytorium kraju opony;
- wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach.
Po pełnym uruchomieniu BDO możliwa będzie skuteczniejsza kontrola rynku gospodarki odpadowej oraz wsparcie organów kontroli, które będą mogły sprawdzać zgodność prowadzonej przez podmiot działalności z zakresem zdeklarowanym w rejestrze BDO.
Ile kosztuje wpis do rejestru Bazy danych odpadowych?
Rejestr BDO zarządzany jest przez marszałka województwa, który dokonuje wpisu do rejestru na wniosek podmiotu (z urzędu rejestrowane są podmioty wymienione w art. 51 i art. 234 ust. 3 ustawy o odpadach). Obecnie wniosek składa się w formie elektronicznej i pisemnej (wg projektowanych zmian w przyszłości ma być składany jedynie elektronicznie). Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 19 stycznia 2018 r. w sprawie wysokości stawek opłaty rejestrowej oraz opłaty rocznej, za wpis do rejestru Bazy danych o odpadach uiszcza się opłatę rejestrową w wysokości:
- 100 zł – w przypadku mikroprzedsiębiorców;
- 300 zł – w przypadku pozostałych przedsiębiorców.
Opłatę rejestrową wnosi się jednorazowo, podczas wpisu do rejestru Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. W następnych latach, opłatę roczną za dany rok należy wnosić do końca lutego każdego roku. Natomiast stawki opłaty rocznej odpowiadają stawkom opłaty rejestrowej. Wyjątkiem są przedsiębiorcy, którzy uczestniczą w systemie ekozarządzania i audytu EMAS – nie wnoszą oni opłaty rejestrowej, a ci już wpisani do Bazy danych odpadowych nie wnoszą opłaty rocznej w roku, w którym uzyskali ten wpis.
Jakie są kary za brak wpisu do rejestru Bazy danych o odpadach?
Obowiązek rejestracji podmiotów w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami upłynął 24 lipca 2018 r. Część przedsiębiorców, którzy nie dokonali rejestracji w BDO wraz z upływem tego terminu, utraciła prawo do prowadzenia legalnej działalności gospodarczej, wymienionej w art. 57 ust. 1 ustawy o opadach. Podmioty te, pomimo upływu terminu, w dalszym ciągu mogą składać wnioski.
Prowadzenie działalności w zakresie, o którym mowa w art. 50 ust. 1 ustawy o odpadach, bez wymaganego na wniosek wpisu do rejestru BDO zagrożone jest karą administracyjną od 1000 zł nawet do 1 mln zł. Powyższe kary administracyjne grożą również za nieumieszczanie indywidualnego numeru rejestrowego na dokumentach, które sporządzane są w związku z prowadzoną działalnością przez przedsiębiorców obowiązanych do opłaty rejestrowej i rocznej.
Autor: Małgorzata Piwowarska
Zobacz również:
Przeczytaj także: