Czy musisz zarejestrować się w BDO?
24 stycznia 2018 r. został uruchomiony rejestr podmiotów w ramach Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO).
Jakie działalności wymagają rejestracji w Bazie danych odpadowych?
Według przepisów ustawy o odpadach, nawet osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą są zobowiązane do prowadzenia ewidencji odpadowej, a co za tym idzie rejestracji w BDO.
Obowiązkowo w Bazie danych o odpadach muszą być zarejestrowani:
- wytwarzający, transportujący, zbierający lub przetwarzający odpady, którzy obowiązani są do prowadzenia ich ewidencji;
- wprowadzający do obrotu na terytorium Polski:
- baterie czy akumulatory,
- sprzęt elektryczny i elektroniczny lub autoryzowanych przedstawicieli,
- opakowania,
- produkty w opakowaniach,
- opony,
- oleje i preparaty smarowe,
- niektóre pojazdy (samochody M1 czy N1, motorowery trójkołowe L2e);
- produkujący, importujący i nabywający opakowania z Unii Europejskiej;
- prowadzący jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, w których są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową (20 gr/szt.);
- odbierający odpady komunalne;
- prowadzący punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych (prowadzony samodzielnie przez gminę czy wspólnie z inną gminą lub gminami);
- sprzedawcy odpadów oraz pośrednicy w obrocie odpadami (nawet wtedy, gdy nie obejmują odpadów fizycznie w posiadanie);
- autoryzowani przedstawiciele zagranicznych sprzedawców sprzętu elektrycznego i elektronicznego;
- organizacje odzysku, organizacje odzysku opakowań oraz organizacje odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego;
- organizacje samorządu gospodarczego reprezentujące wprowadzających środki niebezpieczne w opakowaniach czy produkty w opakowaniach wielomateriałowych, którzy przystąpili do porozumienia;
- wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (wymienione w załącznikach nr 6-10 do ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej), wprowadzający do obrotu połowowe narzędzia zawierające tworzywa sztuczne, a także autoryzowani przedstawiciele zagranicznych sprzedawców tych produktów;
- prowadzący jednostkę handlu detalicznego, hurtowego bądź jednostkę gastronomiczną, w których są oferowane kubki lub pojemniki jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (do żywności przeznaczonej do bezpośredniego spożycia), lub napoje czy żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te opakowania;
- pakujący napoje lub żywność w powyżej wymienione kubki czy pojemniki oraz oferujący je za pomocą urządzenia vendingowego;
- prowadzący portowe urządzenia do odbioru odpadów, a także prowadzący inne równoważne systemy zbierania;
- podmioty reprezentujące, które będą prowadzić systemy kaucyjne opakowań.
Podmiot wpisany już do rejestru Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami jest obowiązany do złożenia marszałkowi województwa wniosku o zmianę wpisu, w terminie 30 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana, przy użyciu aktualizacyjnego formularza, w przypadku:
- zmiany informacji zawartych w rejestrze;
- zmiany zakresu prowadzonej działalności wymagającej wpisu do rejestru BDO.
Kiedy należy się zarejestrować w Bazie danych odpadowych?
Jeżeli podmiot rozpoczynający działalność wymaga wpisu na jego wniosek do rejestru Bazy danych o odpadach, to zobowiązany jest złożyć wniosek rejestracyjny przed rozpoczęciem działalności. Gdy podmiot prowadzi działalność bez wpisu do rejestru Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, to wniosek rejestracyjny powinien złożyć niezwłocznie. Trzeba mieć jednak na uwadze, że marszałek województwa dokonuje wpisu do rejestru Bazy danych odpadowych na wniosek podmiotu, po stwierdzeniu, że wniosek nie zawiera braków formalnych, niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania.
Jak złożyć wniosek o wpis do rejestru Bazy danych o odpadach?
Wniosek o wpis do rejestru Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami składa się wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem strony: www.bdo.mos.gov.pl. Po zalogowaniu się do Bazy danych odpadowych, podmiot powinien wypełnić wniosek o wpis do rejestru i przesłać go do marszałka województwa (właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę podmiotu), który na tej podstawie założy mu indywidualne konto w BDO.
Należy również pamiętać o załącznikach do wniosku o wpis do rejestru Bazy danych o odpadach, a także o wniesieniu opłaty rejestrowej (o ile jest wymagana). Liczba i rodzaj załączników do wniosku o wpis do rejestru Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami różni się w zależności od rodzaju prowadzonej działalności.
Kto podlega opłacie rejestrowej i rocznej?
Podczas wpisu do rejestru Bazy danych odpadowych, podmiotom nadawany jest indywidualny numer rejestrowy, który musi być umieszczany na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością (np. na fakturach, paragonach) przez podmioty podlegające opłacie rejestrowej i rocznej. Według art. 57 ust. 1 ustawy o odpadach, opłacie rejestrowej i rocznej oraz obowiązkowi umieszczania numeru rejestrowego na dokumentach podlegają:
- producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań;
- wprowadzający baterie czy akumulatory;
- wprowadzający pojazdy typu M1, N1 i L2e;
- wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz autoryzowani przedstawiciele;
- wprowadzający na terytorium kraju oleje smarowe;
- wprowadzający na terytorium kraju opony;
- wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach;
- wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (wymienione w załącznikach nr 6-10 do ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej), wprowadzający do obrotu narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne, a także autoryzowani przedstawiciele zagranicznych sprzedawców takich produktów;
- podmiot reprezentujący prowadzący system kaucyjny.
Inne podmioty, które wymagają wpisu w rejestrze Bazy danych o odpadach, nie podlegają opłacie rejestrowej i rocznej oraz nie mają obowiązku umieszczania numeru rejestrowego na dokumentach.
Ile kosztuje wpis do rejestru BDO?
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 19 stycznia 2018 r. w sprawie wysokości stawek opłaty rejestrowej oraz opłaty rocznej, za wpis do rejestru Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami uiszcza się opłatę rejestrową w wysokości:
- 100 zł - w przypadku mikroprzedsiębiorców;
- 300 zł - w przypadku pozostałych przedsiębiorców.
Opłatę rejestrową wnosi jednorazowo, podczas wpisu do rejestru BDO, tylko podmiot wymieniony art. 57 ust. 1 ustawy o odpadach. W następnych latach opłatę roczną za dany rok podmiot ten musi wnosić do końca lutego każdego roku. Natomiast stawki opłaty rocznej odpowiadają stawkom opłaty rejestrowej. Wyjątkiem są przedsiębiorcy, którzy uczestniczą w unijnym systemie ekozarządzania i audytu - nie wnoszą oni opłaty rejestrowej, a ci już wpisani do Bazy danych odpadowych nie wnoszą opłaty rocznej w roku, w którym uzyskali ten wpis.
Jakie są kary za brak wpisu do rejestru Bazy danych o odpadach?
Za brak złożenia wniosku o wpis do rejestru BDO przedsiębiorcom grożą sankcje określone w art. 179 ustawy o odpadach, tj. kara aresztu albo grzywny. Taka sama kara przewidziana jest za brak wniosku o wymaganą zmianę wpisu do rejestru Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami lub o wykreślenie z niego, a także w przypadku złożenia wniosku niezgodnego ze stanem faktycznym. Jeżeli podmiot nie złoży wniosku, to bez uzyskania wpisu do rejestru BDO nie może prowadzić działalności wymienionej w art. 50 ust. 1 ustawy o odpadach, a za prowadzenie działalności bez wymaganego wpisu art. 194 ww. ustawy przewiduje administracyjną karę pieniężną od 1000 zł do 1 mln zł. Powyższe kary administracyjne grożą również za nieumieszczanie indywidualnego numeru rejestrowego na dokumentach, które sporządzane są w związku z prowadzoną działalnością przez przedsiębiorców obowiązanych do opłaty rejestrowej i rocznej.
Kto nie musi rejestrować się w BDO i prowadzić ewidencji odpadów?
Rozporządzeniem w sprawie rodzajów odpadów i ilości opadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadowej zwiększono w stosunku do poprzednio obowiązującego rozporządzenia limity ilości odpadów zwolnionych z prowadzenia ewidencji, m.in. dla odpadów innych niż niebezpieczne: zużytych tonerów, sprzętu elektrycznego oraz elektronicznego, baterii itp. W przedmiotowym rozporządzeniu pojawiły się nowe rodzaje odpadów, w tym niebezpieczne, oznaczone "*" (odpady metalowe i z gospodarki leśnej, opakowania z różnego rodzaju materiałów, płyty CD, DVD, dyski komputerowe, zużyte świetlówki, baterie zawierające rtęć oraz inne).
W praktyce podwyższenie limitów ilości wytwarzanych odpadów zwolniło małe przedsiębiorstwa z konieczności rejestracji oraz prowadzenia ewidencji odpadowej poprzez BDO. Przedsiębiorcy ci wytwarzają najczęściej odpady opakowaniowe, nieuznane za odpady komunalne.
Powyższe rozporządzenie dotyczy również przeterminowanej żywności, nieprzydatnej do spożycia, partii produktów gorszej jakości, a także produktów z wadami produkcyjnymi. Wpisu do rejestru BDO nie muszą również dokonywać podmioty prowadzące działalność budowlano-remontową, wytwarzające w małych ilościach zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych itp.
Przykłady wytwarzanych rodzajów odpadów, a także ich rocznych ilości zwolnionych z konieczności rejestracji oraz prowadzenia ewidencji odpadowej poprzez BDO:
- zużyte oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe (13 02 08*) - do 0,02 Mg/rok;
- odpady opakowaniowe:
- z papieru i tektury, tworzyw sztucznych, szkła, wielomateriałowe (15 01 01, 15 01 02, 15 01 05, 15 01 07) - do 0,5 Mg/rok,
- z drewna, metali (15 01 03, 15 01 04) - do 1 Mg/rok,
- z tekstyliów, niebezpieczne (15 01 09, 15 01 10*) - do 0,2 Mg/rok,
- ciśnieniowe niezawierające azbestu (ex 15 01 11*) - do 0,05 Mg/rok;
- tonery i kartridże do drukarek biurowych oraz inne urządzenia elektryczne i elektroniczne:
- niebezpieczne (16 02 13*) - do 0,05 Mg/rok,
- inne niż niebezpieczne (16 02 14) - do 0,1 Mg/rok;
- elementy usunięte ze zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych inne niż niebezpieczne (16 02 16) - do 0,05 Mg/rok;
- partie produktów nieodpowiadające wymaganiom czy nieprzydatne do użytku (16 03 04, 16 03 06) - do 0,2 Mg/rok;
- produkty spożywcze przeterminowane lub nieprzydatne do spożycia (16 03 80) - do 0,1 Mg/rok;
- baterie zawierające rtęć (16 06 03*) - do 0,005 Mg/rok;
- magnetyczne i optyczne nośniki informacji (16 80 01) - do 0,05 Mg/rok;
- odpady budowlane: beton, gruz betonowy i ceglany, elementy wyposażenia oraz drewno, niesegregowane, materiały zawierające gips (17 01 01, 17 01 02, 17 01 03, 17 01 07, 17 02 01, 17 08 02) - do 10 Mg/rok;
- odpady budowlane: tynki, tapety, okleiny, szkło, tworzywo sztuczne, metale (17 01 80, 17 02 02, 17 02 03, 17 04 01, 17 04 03, 17 04 04, 17 04 05, 17 04 06, 17 04 07) - do 5 Mg/rok.
Kogo jeszcze nie dotyczy obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów?
Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadowej oraz wpisu do rejestru BDO nie dotyczy:
- wytwórców: odpadów komunalnych, pojazdów wycofanych z eksploatacji, odpadów wytwarzanych przez rolników mających gospodarstwo rolne o powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha (jeżeli rolnik nie musi mieć pozwolenia na wytwarzanie odpadów czy pozwolenia zintegrowanego), odpadów budowlanych i rozbiórkowych, które pochodzą z robót budowlanych, prowadzonych przez osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami;
- osób fizycznych oraz jednostek organizacyjnych, niebędących przedsiębiorcami, którzy wykorzystują odpady na potrzeby własne zgodnie ze stosownym rozporządzeniem;
- podmiotów zwolnionych z zezwolenia na zbieranie odpadów, tj. prowadzących zbieranie odpadów opakowaniowych oraz odpadów w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, w tym zbieranie leków i opakowań po lekach przez apteki, przyjmowanie zużytych artykułów konsumpcyjnych w sklepach, systemy zbierania odpadów w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych, urzędach oraz instytucjach (nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów) - pod warunkiem, że mają pisemną umowę z posiadaczem odpadów, mającym zezwolenie na zbieranie odpadów lub przetwarzanie takich odpadów.
Od 6 stycznia 2023 r. z obowiązku uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów, prowadzenia ich ewidencji oraz wpisu do rejestru BDO zwolnione są podmioty:
- zajmujące się wytwarzaniem, przechowywaniem, transportem czy wprowadzaniem na rynek pasz leczniczych lub produktów pośrednich,
- które jedynie transportują czy przechowują pasze lecznicze lub produkty pośrednie wyłącznie w zaplombowanych opakowaniach bądź pojemnikach,
- prowadzące handel detaliczny paszami leczniczymi dla zwierząt domowych,
zbierające niezużyte czy przeterminowane pasze lecznicze lub produkty pośrednie od podmiotów, które jedynie kupują, przechowują bądź transportują pasze lecznicze do stosowania wyłącznie w swoim gospodarstwie, od posiadaczy zwierząt futerkowych i domowych. Podmioty te jednak są obowiązane posiadać umowę, zawartą w formie pisemnej pod rygorem nieważności, z posiadaczem odpadów posiadającym zezwolenie na zbieranie odpadów czy przetwarzanie ww. odpadów.
Kogo obejmuje uproszczona ewidencja odpadów?
Uproszczona ewidencja odpadowa dotyczy podmiotów stosujących jedynie karty przekazania odpadów (KPO), czyli:
- wytwarzających odpady niebezpieczne w ilości do 100 kg rocznie;
- wytwarzających odpady inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 Mg rocznie;
- transportujących odpady - wykonujących wyłącznie usługę transportu odpadów;
- władających powierzchnią ziemi, na której komunalne osady ściekowe są stosowane do uprawy płodów rolnych, przeznaczonych na sprzedaż, w tym przeznaczonych do produkcji pasz, uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu lub uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz.
W przypadku obowiązku prowadzenia KPO wymagany jest również wpis do rejestru Bazy danych odpadowych. Jednak dopuszcza się niesporządzanie KPO, jeżeli jeden z posiadaczy odpadów nie jest objęty obowiązkiem prowadzenia ich ewidencji. Wówczas nie trzeba się rejestrować w Bazie danych o odpadach.
Prowadzenie ewidencji odpadowej może być prostsze
W usprawnieniu prowadzenia ewidencji odpadów pomóc może specjalistyczne oprogramowanie. Aplikacja Zarządzanie gospodarką odpadami to nowoczesne rozwiązanie umożliwiające prowadzenie ewidencji odpadowej, zgodnie z przepisami prawa. Aplikacja ta automatyzuje wpisywanie obrotów do kart ewidencji odpadów (KEO) w Bazie danych odpadowych, a także przesyłanie kart przekazania odpadów do BDO. Aplikacja Zarządzanie gospodarką odpadami umożliwia również generowanie raportów i zestawień odpadowych (KPO, KEO, sprawozdania rocznego z wytworzonych odpadów czy zbiorczego raportu wszystkich obrotów odpadów), a także kontrolę ilości wytworzonych odpadów poprzez możliwość porównania z limitami określonymi w pozwoleniach.
Zobacz również:
Nagranie webinaru: Zautomatyzuj gospodarkę odpadami w BDO!
Zachęcamy do obejrzenia nagrania webinaru, z którego dowiesz się, jak usprawnić swoją pracę związaną z ewidencją odpadów, korzystając z narzędzia w pełni zintegrowanego z BDO.